Trauma – czym jest i dlaczego warto ją leczyć?
Jednym z powodów zgłaszania się do psychoterapeuty jest doświadczenie traumy. Czym jest trauma? Często spotykamy się z określeniem głębokiego urazu psychicznego będącego skutkiem konfrontacji ze zdarzeniem subiektywnie postrzeganym jako nagłe, dramatyczne, drastyczne, wykraczające poza ludzkie doświadczenie. Zdarzeniu temu nie są w stanie podołać mechanizmy samoregulacyjne organizmu. Pojawiające się wówczas intensywne przeżycie strachu, przerażenia lub utraty kontroli zostaje niejako zamrożone w czasie. Trauma może być źródłem objawów somatycznych, konfliktów wewnętrznych, trudności interpersonalnych, poczucia nieszczęścia, depresji i nerwic.
Jednym z powszechnie stosowanych mechanizmów obronnych jest wypieranie i izolacja doświadczenia. Osoby dotknięte urazem odcinają się od uczuć, myśli i pamiętania. Pozwala to zachować integralność psychiki, wtedy, gdy ma miejsce traumatyzujące doświadczenie, ale w szerszej i dłuższej perspektywie wikła w dysfunkcję. Jest to swojego rodzaju paradoks – ofiara nie chce wracać do przykrych i bolesnych wspomnień, a przez to one wracają do niej. Na pozomie nieświadomym wpływają na teraźniejszność i determinują życie.
Jak trauma wpływa na nasze życie.
Doświadczenie traumy ma charakter biologiczny. Istnieje wiele badań, które wskazują na istotny udział tego czynnika. Nie zwerbalizowana i nie odreagowana trauma może manifestują się objawami psychosomatycznymi – ze strony układu nerwowego, krążenia, endokrynnego, dermatozami. Uwikłanie odzwierciedla się także w symbolicznym znaczeniu treści sennych, jak również w przewlekłej i obciążającej bezsenności oraz w zaburzeniach funkcji popędowych w zakresie apetytu. Kolejnym skutkiem może być lęk przed zadaniami życiowymi, schematyczna tendencja do wycofywania się i unikania wyzwań. Osoba z przeżyciem traumy w przeszłości może dokonywać naznaczonych tym, co było wyborów życiowych, które z czasem okazują się, że stanowią powtórzenie złego wydarzenia, którego miało już nigdy nie być. Odpowiada za to nie przepracowany i nieświadomy przymus powtarzania.
Terapeuta i leczenie traumy.
Aby doświadczenie urazowe mogło zostać przepracowane potrzebne jest jego werbalizowanie. Mówienie o trudnych przeżyciach może łamać przyjęte przez ofiarę lub / i otoczenie ofiary tabu. Psychoterapeuta jest specjalistą, który w swoim wieloletnim procesie kształcenia dość rzetelnie poznał problematykę traumy. Jest ona jednym z częstszych powodów leczenia. Pacjenci przychodzą z powodu objawów obniżonego nastroju, lęku, tymczasem głębsza warstwa ukazuje potrzebę przepracowania bolesnych i odciętych doświadczeń.
Psychoterapeuta rozumie, że praca z traumą wymaga taktu i dostosowanego do pacjenta tempa, cierpliwości. Wie, że bardzo ważna jest jego empatia i zrozumienie. Zdaje sobie sprawę z trudu dotykania trudnych tematów. Wie także, że przejście przez tę trudną drogę daje uwolnienie – tak od objawów, jak dysfunkcyjnych schematów funkcjonowania, czy poczucia nieszczęścia. Dlatego naprawdę warto zgłosić się do psychoterapeuty z tematem traumy.
Autorem tekstu jest: Agata Maria Aleksińska – Psycholog, Psychoterapeuta, Klinicysta.
